"ถ้ากระนั้น พระองค์ก็ทรงทราบเรื่องกรรมและผลแห่งกรรมดี ขอพระองค์ทรงเป็นผู้ไม่ประมาท ประพฤติธรรมให้ได้เสด็จอยู่ครองวิมานนี้ต่อไปเถิด"
พญานาค "ดูก่อนบัณฑิต ในนาคภพนี้ไม่มีสมบัติสมณพราหมณ์ที่จะบำเพ็ญทานโดยเคารพเลย เราจะประพฤติอย่างไรดี ?"
วิธุรบัณฑิต "ในนาคพิภพนี้ไม่มีสมณพราหมณ์ แต่ก็มีนาคบริษัททั้งที่เป็นโอรส เป็นพระชายา เป็นญาติมิตร และอำมาตย์ราชเสนาข้าเฝ้า ขอพระองค์จงมีพระเมตตา ทั้งทางกาย ทางวาจา ตลอดทั้งทางใจ ไม่ทรงประทุษร้ายใครในนาคบริษัทเหล่านั้น เช่นนี้พระองค์ก็จะได้เสด็จอยู่ในวิมานนี้ตราบสิ้นพระชนมายุ ยิ่งกว่านั้น ยังจะได้เสด็จสู่เทวโลกที่สูงกว่านาคพิภพนี้อีก พระเจ้าข้า"
พญานาคพอพระทัยมาก ตรัสถามต่อไปว่า "ดูก่อนบัณฑิต ปุณณกยักษ์จับตัวท่านมาได้อย่างไร ?"
วิธุรบัณฑิต "ปุณณกยักษ์ได้ข้าพเจ้ามาด้วยชนะสกา ข้าพเจ้าเป็นค่าพนันที่พระเจ้าธนัญชัยมอบให้มาตามข้อตกลง พระเจ้าข้า"
พญานาครับสั่งให้พาพระนางวิมลามา พระนางวิมลาพอทอดพระเนตรเห็นวิธุรบัณฑิตก็ประคองอัญชลีขึ้น แล้วตรัสถามว่า "ดูก่อนบัณฑิต ท่านกำลังตกอยู่ในมรณภัยเช่นนี้ เหตุไฉนจึงไม่สลดใจเสียเลย คนที่ตกเป็นเชลยเขาย่อมเศร้าโศกและหมดรัศมี แต่ท่านดูเหมือนไม่เป็นเช่นนั้นเลย ท่านมีดีอะหรหรือ ?"
วิธุรบัณฑิต "คนไม่เคยทำชั่วย่อมไม่กลัวความาย (คือจะตายเมื่อไรก็ได้) ในเวลาเข้าที่คับขัน ข้าพเจ้ายิ่งมีสติปัญญาฉับไวขึ้น ข้าพเจ้ามีปัญญาเป็นของดีอยู่ พระเจ้าข้า"
พญานาคและพระนางวิมลามีความพึงพอพระทัยในปัญญาของวิธุรบัณฑิตอย่างเห็นได้ชัด วิธุรบัณฑิตจึงทูลว่า "บัดนี้ทุกอย่างก็พร้อมแล้ว ขอพระองค์จงจัดการเรื่อง 'เนื้อหัวใจ' ของข้าพเจ้าตามพระประสงค์เถิด แต่ถ้ามีพระประสงค์จะฟังธรรมกถาของข้าพเจ้าอีก ข้าพเจ้าจะกล่าวถวาย พระเจ้าข้า"
"ดูก่อนบัณฑิต" พญานาคกล่าว "ปัญญานั่นแหละเป็นดวงใจของบัณฑิตทั้งหลาย ข้าพเจ้าทั้งสองยินดีนักหนาในปัญญาของท่าน จะยกนางอิรันทตีให้แก่ปุณณกยักษ์ แล้วให้ไปส่งท่านยังอินทปัตนครในวันนี้ให้จงได้"
ปุณณกยักษ์มีใจชื่นบานด้วยปีติอย่างเต็มที่ ได้นางอิรันทตีสมปรารถนา กล่าวกับวิธุรบัณฑิตว่า "ท่านเป็นผู้มีอุปการคุณแก่ข้าพเจ้ามาก ข้าพเจ้าขอมอบแก้วมณีดวงนี้แก่ท่าน และจะไปส่งท่านถึงอินทปัตนครในวันนี้ด้วย" ว่าแล้วก็เชิญพระวิธุรบัณฑิตขึ้นนั่งบนหลังอาชาไนยตรงไปยังอินทปัตนครทันที
คืนนั้นตอนใกล้รุ่ง พระเจ้าธนัญชัยโกรพย์แห่งอินทปัตนครทรงพระสุบินว่า เจ้ายักษ์นุ่งผ้าแดงทัดดอกไม้แดงตนหนึ่ง ได้นำเอาต้นไม้ต้นหนึ่งที่มันถอนเอาไปมาคืน และปลูกลงหน้าพระราชนิเวศน์ เมื่อทรงพิจารณาดูแล้วก็ทรงสันนิษฐานได้ว่า ต้นไม้นั้นคือวิธุรบัณฑิต และเชื่อว่า วันนี้จะต้องมีคนนำเอาวิธุรบัณฑิตมาส่งคืนเป็นแน่ จึงรับสั่งให้ประดับตกแต่งพระนครจัดแจงโรงธรรมสภาเพื่อต้อนรับ แล้วพระองค์ก็เสด็จสู่โรงธรรมสภา ตรัสกับประชาชนว่า "ท่านทั้งหลายจักได้เห็นวิธุรบัณฑิตกลับมาวันนี้แน่นอน" ซึ่งขณะนั้น ปุณณกยักษ์ก็ได้นำพระวิธุรบัณฑิตมาถึงประตูพอดี มอบพระวิธุรบัณฑิตเรียบร้อยแล้ว ปุณณกยักษ์ก็พานางอิรันทตีกลับทันที
พระราชาและประชาชนต้อนรับด้วยความดีใจยิ่ง พระวิธุรบัณฑิตได้เล่าเหตุการณ์ให้ฟังโดยตลอด ทุกคนฟังด้วยความตื่นเต้น ในที่สุดพระเจ้าธนัญชัยรับสั่งให้ทำการฉลองต้อนรับเป็นเวลาหนึ่งเดือน ให้ปล่อยนักโทษ ปล่อยสัตว์สองเท้าสี่เท้าที่จำขังไว้ทั้งหมด ให้ชาวประชาทุกคนประสบความรื่นเริงสำราญทั่วหน้าอย่างเต็มที่ตามควรแก่อัธยาศัยของตน ๆ
พระวิธุรบัณฑิตก็ได้แสดงธรรมแก่มหาชนและพระราชาตลอดมา จนสิ้นชีวิตแล้ว ต่างก็ไปตามยถากรรมของตน ๆ
เรื่องนี้เก็บความจากวิธุรชาดก คติธรรมที่ได้จากเรื่องนี้ คือ
ความดีชนะความชั่ว
หลักธรรมของข้าราชการ
.........................
จาก หนังสือทศชาติชาดก (พระเจ้าสิบชาติ)
โดย แปลก สนธิรักษ์
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น
หมายเหตุ: มีเพียงสมาชิกของบล็อกนี้เท่านั้นที่สามารถแสดงความคิดเห็น